Bức tranh năng lượng toàn cầu hiện Ä‘an xen bởi các gam màu sáng và trầm khác nhau. Bối cảnh hàng loạt những vấn đề hiện hữu nhÆ° biến đổi khí hậu, những bệnh dịch, găng địa chính trị, hệ lụy trong khoảng cuá»™c xung Ä‘á»™t Nga- Ukraine… có thể khiến cái chảy năng lượng toàn cầu đổi hÆ°á»›ng.

Trong ấy, năng lượng tái tạo là “sắc nóng” Ä‘ang thu hút sá»± để ý của dÆ° luận, những nhà hoạch định chính sách, nhà công nghệ cÅ©ng nhÆ° những nhà hoạt Ä‘á»™ng khí hậu. Việc chuyển đổi trong khoảng nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái tạo Ä‘ang trở nên thiên hÆ°á»›ng quan yếu tại nhiều quốc gia trên thế giá»›i, là chìa khóa để giải quyết cuá»™c khủng hoảng khí hậu song song đảm bảo phát triển kinh tế vững bền.

Năng lượng tái hiện là gì?

Theo khái niệm của liên hợp quốc, năng lượng tái hiện là năng lượng sở hữu căn do từ tình cờ, tốc Ä‘á»™ bổ sung mau lẹ hÆ¡n tốc Ä‘á»™ tiêu thụ. chả hạn, ánh sáng mặt trời và gió là những nguồn được bổ sung liên tục. những nguồn năng lượng tái tạo dồi dào và sẵn sở hữu quanh Ä‘ó ta. cung cấp năng lượng tái tạo tạo ra lượng khí thải tốt hÆ¡n phổ thông so vá»›i việc đốt nhiên liệu hóa thạch nhÆ° than, dầu, khí đốt…

Ä‘Æ¡n vị nghiên cứu và kỹ thuật TWI (Anh) Ä‘ã phân biệt sá»± khác nhau giữa năng lượng tái tạo, năng lượng xanh và năng lượng sạch. Theo đấy, năng lượng tái hiện đến trong khoảng các nguồn hoặc những giai Ä‘oạn được bổ sung liên tục, năng lượng sạch là các nguồn ko thải ra chất ô nhiá»…m nhÆ° carbon dioxide, còn năng lượng xanh là đến từ các nguồn trùng hợp.

tổ chức TWI cho rằng ko phải tất cả mẫu năng lượng tái hiện đều thá»±c thụ sạch hoặc xanh hoàn toàn. chả hạn, má»™t số nguồn thủy Ä‘iện có thể làm không gian sống bất chợt bị phá hủy và gây ra nạn phá rừng.

Bá»™ Năng lượng Mỹ (DOE) chia năng lượng tái hiện thành sáu loại: năng lượng sinh học có nguyên do trong khoảng tài nguyên sinh khối; năng lượng địa nhiệt có nguyên cá»› từ quá trình sinh nhiệt của chính trái đất; thủy Ä‘iện; năng lượng đại dÆ°Æ¡ng; năng lượng mặt trời; năng lượng gió.

khái niệm về năng lượng tái hiện có thể được tiếp cận trong khoảng phổ biến hÆ°á»›ng khác nhau, nhÆ°ng Ä‘iểm chung của những khái niệm cho rằng năng lượng tái hiện đến từ những nguồn tài nguyên được bổ sung liên tiếp và sắp nhÆ° không cạn kiệt.

Sự dịch chuyển thế tất

Trên thá»±c tế, năng lượng hóa thạch hiện được dùng phổ biến nhất, trong khoảng lâu Ä‘ã nhÆ° má»™t phần không thể thiếu đối mang hoạt Ä‘á»™ng kinh tế và thị trấn há»™i. bên cạnh Ä‘ó, nguồn dá»± trữ nhiên liệu hóa thạch mang giá»›i hạn, trong khi dân số và nhu nhà xí thụ năng lượng của thế giá»›i liên tục gia nâng cao. tuy nhiên, việc khai thác, cung cấp và dùng nhiên liệu hóa thạch Ä‘ã gây ra Ä‘a dạng ảnh hưởng xấu đối mang môi trường.

Trong bối cảnh đấy, năng lượng tái tạo trong khoảng gió, mặt trời… vá»›i thể giải quyết cả hai vấn đề trên sở hữu nguồn cung phần lá»›n bất tận và thân thiện môi trường. Điện cung cấp trong khoảng nguồn năng lượng tái tạo này cÅ©ng có giá khó khăn hÆ¡n những nguồn Ä‘iện nhiên liệu hóa thạch truyền thống và giúp tạo ra phổ quát việc làm. mang các đặc biệt trên, khuynh hÆ°á»›ng phát triển năng lượng tái tạo sở hữu thể làm bản đồ năng lượng toàn cầu được “vẽ lại”, đổi thay Ä‘áng nói trong các năm đến.

Theo Con số Năng lượng tái hiện 2021 – phân tích và dá»± báo tá»›i năm 2026 của CÆ¡ quan năng lượng quốc tế (IEA), sản lượng Ä‘iện tái hiện thế giá»›i Æ°á»›c lượng đạt 8300 TWh năm 2021, nâng cao khoảng 8% so mang cùng kỳ năm trÆ°á»›c và Ä‘ánh dấu mức tăng hàng năm cao nhất từ khi 1970.

Trong ấy, Ä‘iện mặt trời và Ä‘iện gió Ä‘óng góp khoảng 2 phần ba mức vững mạnh năng lượng tái hiện. Công suất Ä‘iện tái tạo được cho rằng sẽ tăng tốc trong giai Ä‘oạn dá»± Ä‘oán của Con số IEA, chiếm sắp 95% mức tăng công suất Ä‘iện toàn cầu tá»›i năm 2026.

từ năm 2021-2026, mức bổ sung của công suất năng lượng tái hiện dá»± báo đạt trung bình 305 GW/năm đối sở hữu kịch bản hạ tầng, có thể đạt 380 GW/năm đối mang kịch bản vững mạnh. ngoài ra, để thế giá»›i mang thể đạt phát thải ròng rã vào năm 2050, lá»›n mạnh công suất năng lượng tái hiện hàng năm cần nâng cao hÆ¡n 80% so có kịch bản vững mạnh ấy.

Điều này đồng nghÄ©a rằng tất cả quốc gia cần tăng tốc hÆ¡n nữa trong việc theo Ä‘uổi khuynh hÆ°á»›ng năng lượng tái hiện, ná»— lá»±c hÆ¡n nữa để khắc phục những vấn đề về chính sách, thá»±c thi cÅ©ng nhÆ° nâng các cam kết khí hậu.

thiên hÆ°á»›ng trên toàn cầu

Dẫn đầu cuá»™c Ä‘ua lá»›n mạnh trong ngành năng lượng tái hiện là Trung Quốc – chiếm gần 1 ná»­a mức tăng trưởng thế giá»›i về năng lượng tái hiện, tiếp theo là Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và Ấn Độ. Chỉ riêng bốn thị phần này Ä‘ã chiếm gần 80% công suất tái tạo mở mang trên toàn thế giá»›i.

Là quốc gia phát thải khí nhà kính bậc nhất và dân đầy đủ nhất toàn cầu, việc Trung Quốc chuyển đổi sang năng lượng tái hiện sở hữu ý nghÄ©a Ä‘áng đề cập đối mang tiêu chí khí hậu của toàn cầu khái quát.

Tháng 10/2021, nÆ°á»›c này ban hành chỉ dẫn Ä‘eo Ä‘uổi mục tiêu đạt mức phát thải đỉnh Ä‘iểm tá»›i 2030 và trung hòa khí thải carbon trÆ°á»›c 2060. Trung Quốc đặt chỉ tiêu tăng dần tá»· lệ tiêu thụ năng lượng không hóa thạch lên khoảng 20% vào năm 2025, khoảng 25% vào năm 2030 và trên 80% vào năm 2060.

Việc Trung Quốc cam kết trung hòa carbon trÆ°á»›c năm 2060 cÅ©ng dẫn tá»›i các tiêu chí trong khoảng thời gian dài má»›i nhÆ° nâng tổng công suất năng lượng mặt trời và gió lên 1200 GW vào năm 2030, tăng từ 530 GW năm 2020.

mang EU, bằng cách thức theo Ä‘uổi khuynh hÆ°á»›ng tăng tá»· lệ những nguồn tái tạo trong cÆ¡ cấu tiêu thụ năng lượng, tất cả quốc gia EU có thể đảm bảo an ninh năng lượng, bá»›t phụ thuá»™c vào nguồn năng lượng nhập khẩu từ Nga cÅ©ng nhÆ° thay thế những nguồn nhiên liệu hóa thạch Ä‘ang trở nên đắt đỏ.

những nÆ°á»›c thành viên EU được yêu cầu thiết lập mÆ°u hoạch năng lượng và khí hậu đất nÆ°á»›c (NECP) cho giai Ä‘oạn 10 năm trong khoảng năm 2021-2030, nhằm xúc tiến chỉ tiêu của chÆ°Æ¡ng trình “Phù hợp cho 55” (châu Âu sẽ giảm 55% lượng khí thải vào năm 2030 và trung hòa carbon vào năm 2050).

Vào tháng 6/2021, EU Ä‘ã huy Ä‘á»™ng 20 tá»· Euro trong đợt phát hành trái phiếu lần đầu cho quỹ Next Generation EU, Ä‘ánh dấu đợt phát hành trái phiếu to nhất trong khoảng trÆ°á»›c cho đến nay ở châu Âu. Quỹ Next Generation EU sở hữu mục Ä‘ích há»— trợ các nÆ°á»›c thành viên phục hồi kinh tế hậu đại dịch, vun đắp châu Âu theo hÆ°á»›ng xanh hÆ¡n, số hóa và linh hoạt hÆ¡n.

Để tài trợ cho NextGeneration EU, Ủy ban châu Âu (EC) Ä‘ã lên kế hoạch huy Ä‘á»™ng tổng cá»™ng 800 tá»· Euro từ thị phần vốn giai Ä‘oạn 2021-2026, trong Ä‘ó góp má»™t phần vào tài trợ năng lượng tái tạo.

có vị thế là 1 trong các quốc gia bậc nhất thế giá»›i về sản lượng năng lượng tái hiện, Mỹ tiếp diá»…n Ä‘eo Ä‘uổi các mục tiêu đầy tham vẳng và thá»±c thi các chính sách há»— trợ phát triển năng lượng tái hiện lên mức cao má»›i.

Tổng thống Joe Biden Ä‘ã Ä‘Æ°a Mỹ trở lại có ký hợp đồng Paris ngay sau khi nhậm chức. Vào tháng 4/2021, ông Joe Biden tuyên bố cam kết giảm 50% khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2030 so vá»›i mức của năm 2005, tăng gấp Ä‘ôi so mang mức cam kết dÆ°á»›i thời chính quyền cá»±u Tổng thống Barack Obama.

Con số của Bá»™ Năng lượng Mỹ cho biết năng lượng mặt trời mang thể chiếm đến 40% nguồn cung Ä‘iện của nÆ°á»›c này vào năm 2035 và 45% vào năm 2050, tăng so sở hữu mức hiện nay chỉ là 3%.

Mỹ đặt mục tiêu cung cấp 30 GW Ä‘iện gió vào năm 2030, trở thành nền móng trong chiến lược ứng phó sở hữu vấn đề nóng lên toàn cầu, khá»­ carbon trong lÆ°á»›i Ä‘iện của Mỹ vào năm 2035 cùng lúc tạo ra hàng ngàn việc khiến.

Tháng 2/2022, Mỹ Ä‘ã tiến hành đấu thầu các cÆ¡ sở vật chất năng lượng gió ngoài khÆ¡i New York và New Jersey, là cuá»™c chiến thầu lá»›n nhất từ trÆ°á»›c cho tá»›i hiện tại trong ngành này ở Mỹ và cÅ©ng là thÆ°Æ¡ng vụ đấu thầu năng lượng gió ngoài khÆ¡i đầu tiên dÆ°á»›i thời Tổng thống Biden.

đến tháng 6/2022, Tổng thống Biden kích hoạt Đạo luật phân phối quốc phòng (DPA), đẩy nhanh thời kỳ cung cấp khoa học năng lượng sạch trong nÆ°á»›c, cho thấy phấn đấu của Mỹ trong việc theo Ä‘uổi kế hoạch nâng sản lượng Ä‘iện mặt trời. Ông chủ Nhà Trắng Ä‘ang tiếp tục hối thúc Quốc há»™i Mỹ duyệt giảm thuế và các khoản đầu tÆ° bổ sung nhằm nâng cao tốc giai Ä‘oạn cung ứng cÅ©ng nhÆ° khai triển năng lượng sạch tại nÆ°á»›c này.

những cam kết về khí hậu và xu hÆ°á»›ng năng lượng tái tạo tại các quốc gia trên Ä‘ã ảnh hưởng Ä‘áng nói đến sá»± dịch chuyển trong bức tranh năng lượng toàn cầu đại quát và Việt Nam kể riêng.

thời gian qua, ngành năng lượng tái tạo của Việt Nam Ä‘ã ghi nhận các bÆ°á»›c chuyển mình ấn tượng.

Việt Nam Ä‘ã và Ä‘ang đứng trÆ°á»›c những cÆ¡ há»™i to để Ä‘ón đầu khuynh hÆ°á»›ng dịch chuyển sang năng lượng tái tạo. có các định hÆ°á»›ng tÆ°Æ¡ng trợ trong khoảng chính phủ, ná»— lá»±c tận dụng cả nguồn lá»±c trong nÆ°á»›c và quốc tế cùng việc học hỏi kinh nghiệm trong khoảng tất cả quốc gia Ä‘i trÆ°á»›c sẽ là các Ä‘á»™ng lá»±c quan trọng để Việt Nam mang thể vững mạnh rẻ nguồn năng lượng tái tạo của mình, thay đổi bức tranh năng lượng quốc gia theo hÆ°á»›ng tích cá»±c hÆ¡n nữa.